METRAMORPHOSES Uit tekst ‘ Trans-scapes of Langs-schappen’, een virtuele tentoonstelling in Lokaal 01, Antwerpen. Door curator Sofie van Loo. Voor de volledige tekst over de tentoonstelling: http://www.lokaal01.nl/actueel/index.php?cat=6&act=96 Alda Snopek verbeeldt in Metramorphoses het subtiele lichaam dat zich verbindbaar opstelt tussen/ met de wereld en de kosmos. De film Metramorphoses (2007), getiteld naar een concept in de theorie van Bracha L. Ettinger met een knipoogje naar de Metamorfosen van Ovidius, is gegroeid uit SOF(ah) en Underground ( 2006) die beiden vanuit een vogelperspectief op het lichaam van de performer, de kunstenares zelf, werden geprojecteerd, waardoor de kijker zich lijkt te bevinden in een variant van een anatomisch theater. Metramorphoses is veeleer een film die wordt geprojecteerd op een scherm en is opgevat als een tweeluik. Via het gegeven van het tweeluik wordt het ‘subtiele lichaam’ op dubbele wijze getoond, met name in relatie tot de/ zijn natuur en in relatie tot de planeet aarde en de kosmos. Micro – en macrokosmos worden via en vanuit het lichaam/ het zelf zichtbaar gemaakt. Het eerste luik onderzoekt de eigen, mentale krachten en gevoelens die inwerken op het “zelf” en moeilijk van dat “zelf” kunnen worden losgemaakt, maar daarom niet altijd als eigen aan dat zelf worden ervaren. Het tweede luik onderzoekt de ‘aardse’ en ‘kosmische’ krachten die op dat “zelf” inwerken en waarmee het zelf zich al dan niet kan mee verbinden, haast door platgedrukt kan worden of net door ‘in de lucht’ lijkt te kunnen worden getild. Het is alsof de kunstenares de zwaartekracht van de mens zelf op de proef stelt en evenzeer het menselijk verlangen om te kunnen vliegen verbeeld. In de performatieve videoinstallatie SOF(ah) beweegt een scanner langzaam over een lichaam en bedekt het met een nieuwe, virtuele huid. De scanner penetreert het lichaam niet, kijkt niet naar binnen, maar bedekt het. Het (echte) lichaam wordt opgelicht door het geprojecteerde videobeeld. Vanaf de renaissance werd het lichaam in een anatomisch theater systematisch ontleed en opengemaakt. Ondanks dat men ondertussen geëvolueerd is tot onderzoek van de functies van de genen, stofwisseling en de werking van het brein, heeft deze kennis ook invloed uitgeoefend op de dehumanisering van de mens., die erdoor haast een automaat is kunnen worden. Bepaalde realiteiten kunnen er nochtans niet door worden blootgelegd, zoals Alda Snopek suggereert. Snopek herinnert door verschillende lagen die over elkaar worden gelegd ook aan oudere technieken die de suggestie van drie dimensies wilden oproepen. Hologrammen zijn de voorlopers van de 3D-animaties die in de nieuwe media worden aangewend. Wanneer de scanner resterende huidlagen toch wegneemt, transformeren de zenuwbanen en het gebeente, tot een complex, webvormig kluwen dat steeds nieuwe en meer ingewikkelde vormen aanneemt. Ze suggereren energielijnen die oosterse tekeningen in herinneringen brengen. De innerlijke, mentale lichamen van het subtiel lichaam verworden tot een landschap. In de videoinstallatie Underground wordt via het gegeven van een vallend, zwevend en vliegend lichaam meer de relatie tussen aarde en kosmos vormgegeven. Opmerkelijk is dat de kijker de aarde en de onvoorstelbare kosmos ervaart via een naakt lichaam, een ontvangende astronaut die er in contact mee staat en contact ermee toegankelijk maakt. Doordat in de film Metramorphoses beide werken via het gegeven van het tweeluik in één werk worden geïntegreerd, kan men tegelijkertijd kijken naar de verschillende lagen en deelaspecten van het mentale en voelende lichaam en een aards/ kosmologisch lichaam. In beide afgebeelde foto’s evoceert het ontvangend, haast transparant lichaam de figuren in de schilderijen van El Greco. De naar de hemel reikende armen zijn er ingewisseld door naar beneden gerichte armen. |